رییس سازمان ثبت احوال کشور گفت:برای تعویض شناسنامه ضمن مراجعه به دفاتر پیشخوان، فرم الکترونیکی مورد نظر تکمیل و مدارک مورد نیاز ارسال می‌شود.
هاشم کارگر درباره افراد فاقد شناسنامه گفت: افرادی که تا رسیدن به ۱۸ سالگی به هر دلیل موفق به دریافت شناسنامه ایرانی خود نشده‌اند، با ارائه رأی اثبات نسبت از دادگاه صالحه یا استشهادیه محلی (در صورتی که هیچ بستگان صاحب شناسنامه‌ای نداشته باشد) می‌توانند به اداره ثبت احوال مراجعه و نسبت به تشکیل پرونده اقدام کنند.
رسیدگی‌های بعدی شامل طرح موضوع در کمیته رسیدگی ثبت احوال و در صورت عدم امکان احراز هویت، شورای تأمین شهرستان است که درصورت صدور رأی تأیید تابعیت، نسبت به صدور شناسنامه برای فرد اقدام خواهد شد.
در صورت طولانی شدن روند رسیدگی به پرونده تا تعیین تکلیف فرد فاقد شناسنامه، برای وی شناسه و کارت شناسایی موقت اختصاص خواهد یافت.
وی درباره تعویض شناسنامه نیز گفت: درحال حاضر شهروندان می‌توانند برای تعویض شناسنامه‌هایی که به دلیل قرار گرفتن در شرایط نامناسب مستعمل و فرسوده شده‌اند، شناسنامه‌هایی که به علت مرور زمان عکس آن با صاحب شناسنامه تطبیق ندارد، شناسنامه‌های دوبرگی که صاحبان آن به سن ۱۵ سال تمام رسیده باشند، شناسنامه‌هایی که صاحب آن تغییر مشخصات سجلی نام و نام خانوادگی و تغییر سن با رأی مراجع ذیصلاح را دارد. (شناسنامه‌هایی که با رأی مراجع ذیصلاح از حیث مشخصات هویتی دارای تغییراتی شده‌اند) و همه شناسنامه‌های قدیمی (جلد قرمز) که به فرمت جدید شناسنامه‌ها تبدیل نشده‌اند، اقدام کنند.
وی تاکید کرد: برای تعویض شناسنامه ضمن مراجعه به دفاتر پیشخوان، فرم الکترونیکی مورد نظر تکمیل و مدارک مورد نیاز ارسال می‌شود.
معاون وزیر کشور ادامه داد: علاوه بر آن ممکن است به علت مستعمل شدن، تغییر مشخصات هویتی و تغییر در چهره (به گونه‌ای که با عکس شناسنامه منطبق نباشد) تعویض شناسنامه‌های مکانیزه (جلد قهوه‌ای) نیز لازم شود. افرادی که به سن ۱۵ سال می‌رسند، ضروری است شناسنامه‌های در اختیار خود را با شناسنامه عکس‌دار تعویض نمایند.
رئیس سازمان ثبت احوال کشور با اشاره به اینکه برای تعویض شناسنامه‌های بدون عکس افرادی که به ۱۵ سالگی رسیده‌اند گواهی تحصیلی عکس‌دار الزامی خواهد بود، گفت: چنانچه شناسنامه فرد گم شده باشد، می‌تواند با تکمیل فرم گزارش فقدان شناسنامه و ارائه مدارک لازم نسبت به درخواست شناسنامه جدید اقدام کند.
کارگر تأکید کرد: ایرانیان خارج از کشور، برای موارد فوق درخواست خود را به نمایندگی‌های جمهوری اسلامی در خارج از کشور تحویل می‌دهند.
برای تعویض شناسنامه چه مدارکی لازم است؟
مدارک مورد نیاز برای تعویض شناسنامه عبارتست از اصل شناسنامه در اختیار متقاضی به همراه ۲ قطعه عکس جدید با زمینه سفید. در صورتی که تغییری در مشخصات هویتی رخ داده باشد (نظیر تغییر نام یا نام خانوادگی)، ارائه مدارک مرتبط با آن تغییرات نیز الزامی است.
به همراه داشتن شماره ملی پدر، مادر، همسر و فرزندان برای تکمیل فرمهای مربوطه نیز الزامی است. در صورتی که ازدواج یا طلاق در شناسنامه فعلی ثبت نشده ارائه اصل سند ازدواج و طلاق نیز لازم خواهد بود همچنین اخذ درخواست تعویض شناسنامه صرفاً در دفاتر پیشخوان ارائه دهنده خدمات ثبت احوال انجام می‌شود.
مدارک مورد نیاز برای تعویض شناسنامه مستعمل و اخذ شناسنامه جدید
برای تعویض شناسنامه‌های مستعمل نیاز به اصل شناسنامه، دو قطعه عکس ۴×۳ تمام رخ جدید (برای اشخاص ۱۵ سال به بالا) است. همچنین اگر شناسنامه‌ای که جهت تعویض ارائه می‌شود، فاقد عکس باشد، ارائه اصل مدارک معتبر عکس‌دار از قبیل (گذرنامه، کارت پایان خدمت وظیفه عمومی یا معافیت، گواهینامه رانندگی، کارنامه عکس‌دار دوره‌های تحصیلی راهنمایی به بالا، معرفی نامه عکس‌دار محصلین از سوی مدرسه‌ای که مشغول تحصیل هستند؛ الزامی است.
مراحل درخواست و مدارک لازم برای صدور شناسنامه افرادی که شناسنامه خود را گم کرده‌اند:
۱- اشخاص ۱۸ سال به بالا
۲- افراد کمتر از ۱۸ سال دارای حکم رشد، پدر یا جد پدری، با ارائه شناسنامه خود جهت فرزندان کمتر از ۱۸ سال، مادر تا زمانی که در قید زوجیت پدرصاحب شناسنامه (فرد کمتر از ۱۸ سال) باشد با ارائه شناسنامه خود و سرپرست قانونی (قیم، امین، وصی) برای افراد صغیر و محجور با ارائه مدارک مستند که سمت او احراز شده باشد، می‌توانند با مراجعه به ادارات ثبت احوال سراسر کشور (به دفاتر پیشخوان) نسبت به تنظیم درخواست صدور شناسنامه المثنی به لحاظ فقدان یا از بین رفتن آن اقدام نمایند.
برای اشخاص زیر ۱۸ سال، افرادی که شناسنامه خود را گم کرده‌اند، شناسنامه جدید طبق درخواست صاحب شناسنامه یا متقاضی حسب مورد، با ارائه مدارک مثبته از جمله قیم نامه، امین نامه، وصیت نامه و حکم رشد با مراجعه به دفاتر پیشخوان صادر می‌شود.
برای صدور شناسنامه گمشده مدارک زیر لازم است
۱- اصل و تصویر مدارک عکس دار یا معرفی نامه عکس دار محصلان از سوی مدرسه‌ای که در آن تحصیل می‌کنند.
۲- مدارک ازدواج و طلاق (حسب مورد) و اطلاعات هویتی فرزندان.
چگونگی تغییر نام و نام خانوادگی در شناسنامه:
متقاضیان تغییر نام یا نام خانوادگی در وهله اول باید نسبت به کسب راهنمایی از کارشناسان دفاتر پیشخوان یا ادارات ثبت احوال اقدام نمایند. تا با توجه به شرایط و تعیین این که شامل کدام بخش از قوانین و مقررات می‌شوند؛ نسبت به انجام مراحل بعدی اقدام شود.
