جزئیات روند کاهش اضافه‌برداشت بانک‌‌ها

به گزارش بنکر (Banker)، بانک مرکزی در چارچوب مدیریت نقدینگی مورد نیاز بازار بین‌‌بانکی ریالی، عملیات بازار باز را به‌صورت هفتگی و موردی اجرا می‌‌کند.

محمود نادری، مدیر اداره عملیات بازار باز بانک مرکزی درباره کاهش ۲۰هزار میلیارد تومانی تزریق ذخایر از سوی بانک مرکزی معتقد است: با توجه به افزایش ذخایر در بازار بین بانکی، بانک مرکزی علاوه بر کاهش مانده توافق بازخرید در عملیات بازار باز، در اردیبهشت‌‌ماه سال جاری نسبت به فروش اوراق موجود در پرتفوی خود به ارزش ۹/ ۶هزار میلیارد تومان در بازار سرمایه اقدام کرده است.

نادری در توضیح خود به فارس ، روند کلی اضافه برداشت بانک‌ها و ریپوی معکوس گفت: از اسفندماه سال قبل تاکنون باوجود کاهش حجم عملیات بازار باز، نه تنها افزایش اضافه برداشت رخ نداده است، بلکه با توجه به اقدامات انجام یافته، حجم اضافه برداشت بانک‌‌ها و موسسات‌‌ اعتباری غیربانکی کاهش قابل ملاحظه ای یافته است. همچنین در دوره مزبور ریپوی معکوس (جذب ذخایر از شبکه بانکی) مورد اقدام قرار نگرفته است.

او در ادامه توضیح داد: حجم عملیات بازار باز از ۵/ ۹۴هزار میلیارد تومان در انتهای سال گذشته به ۷۵هزار میلیارد تومان در آخرین حراج برگزار شده (مورخ ۰۲/ ۰۳/ ۱۴۰۱) کاهش یافته است. به عبارت دیگر، میزان تزریق ذخایر از سوی بانک مرکزی حدود ۲۰هزار میلیارد تومان کاهش داشته است. کاهش حجم تزریق ذخایر بانک مرکزی به شبکه بانکی در قالب عملیات بازار باز به واسطه افزایش ذخایر در بازار بین ‌‌بانکی و تامین نقدینگی بانک‌‌ها و موسسات اعتباری غیربانکی از بازار مزبور بوده است.

 لازم به ذکر است که با توجه به افزایش ذخایر در بازار بین بانکی، بانک مرکزی علاوه بر کاهش مانده توافق بازخرید در عملیات بازار باز، در اردیبهشت‌‌ماه سال جاری نسبت به فروش اوراق موجود در پرتفوی خود به ارزش ۹/ ۶هزار میلیارد تومان در بازار سرمایه کرده است.

نادری در ادامه گفت: حجم مبادلات بازار بین بانکی ریالی از ۵۵هزار میلیارد تومان در تاریخ ۲/ ۱۲/ ۱۴۰۰ به ۱۲۶هزار میلیارد تومان در تاریخ ۰۲/ ۰۳/ ۱۴۰۱ افزایش یافته است. در این مدت نرخ سود موزون بازار بین بانکی نیز با حدود ۳/ ۰واحد درصد افزایش از ۳/ ۲۰درصد به ۶/ ۲۰درصد افزایش یافته است. این نرخ همچنان در کریدور نرخ سود قرار دارد. علت افزایش حجم مبادلات در بازار بین بانکی تزریق ذخایر توسط دولت بابت یارانه‌های معیشتی خانوارها به حساب بانک‌‌ها و موسسات اعتباری غیربانکی است.

این امر موجب افزایش ذخایر در بازار بین بانکی و به تبع آن کاهش اتکای بانک‌‌ها و موسسات اعتباری غیربانکی به منابع بانک مرکزی (ریپو و اضافه برداشت) آنها شده است.

مدیر اداره عملیات بازار باز بانک مرکزی توضیح داد: کاهش میزان تزریق ذخایر از سوی بانک مرکزی در کنار کاهش میزان اضافه‌برداشت بانک‌‌ها و موسسات اعتباری غیربانکی نشان‌دهنده واکنش بانک مرکزی به افزایش تزریق ذخایر توسط دولت است.

همچنین مجموعه اقدامات بانک مرکزی علاوه بر کاهش استقراض بانک‌‌ها و موسسات اعتباری غیربانکی، موجب التزام آنها به رفع کمبودهای خود از بازار بین بانکی است. در مجموع با توجه به رفتار مالی دولت در سال جاری که منجر به افزایش منابع در بازار بین بانکی شده و رجوع بانک‌‌ها به استفاده از منابع بانک مرکزی کاهش یافته است.