به گزارش بنکر (Banker)، تصمیم جدید ستاد اقتصادی دولت برای تسهیل تجارت خارجی با استفاده از به رسمیت شناختن واردات با ارز متقاضی، به رغم برخی جنبه های مثبت و تاکید بر کنترل گردش ریالی ارزی صادرکنندگان و واردکنندگان، موجی از انتقادهای کارشناسان اقتصادی را برانگیخت. محور اصلی این انتقادها ناظر به فشار بر بازار ارز، تجربه تلخ قبلی، تسلیم شدن بانک مرکزی در مقابل لابی واردکنندگانی که اکنون منجر به انباشت5/7 میلیون تن کالا در گمرک شده اند، بی معنی کردن سیاست گذاری ارزی و رونق گرفتن قاچاق کالا از کشور است.
چند روز قبل بود که تصمیم های جدید ستاد اقتصادی دولت در حوزه تسهیل تجارت خارجی کشور رسانه ای شد. مصوبه ای که بخش مهم آن ناظر به واردات کالا بدون انتقال ارز یا با ارز متقاضی به کشور است. بدین صورت که افرادی که نیاز به ارز ندارند و ارز در خارج از کشور دارند مجاز هستند کالا وارد کنند. این تصمیم ستاد اقتصادی دولت در شرایطی که به گزارش اقتصادآنلاین، گفته می شود 5/7 میلیون تن کالا به ارزش حدود 7 میلیارد دلار در گمرک های کشور رسوب کرده، واکنش منفی کارشناسان را در پی داشته است.
براساس گزارش خراسان، یکی از قابل تامل ترین موارد، اظهارات خود همتی رئیس کل بانک مرکزی است. وی در یادداشتی با اشاره به روزهای سختی که بانک مرکزی در حال سپری کردن آن است، تاکید کرد: انصاف نیست برخی ناهماهنگی های موجود بین برخی دستگاه ها و نیز تلاش هایی که برای دور زدن نظارت بانک مرکزی بر گردش ریال و ارز انجام می گیرد، به دلیل صبوری و رعایت مصالح کشور توسط بانک مرکزی، غیر واقع، با عناوینی نظیر جلوگیری از روان شدن تجارت و عامل انباشت کالا به حساب بانک مرکزی گذاشته شود. فارغ از توقعات وفشارهای بی موردی که برخی زیاده خواهان دارند و تلاش کسانی که به طور مدام با هدف عدم شفافیت، دنبال دور زدن سیاست های ارزی و ریالی هستند، بانک مرکزی ضمن تأکید بر برنامه های اصولی خود، پیگیر سیاست ها و اهداف مهم کنترل تورم، تقویت ارزش پول ملی و کمک به رشد تولید خواهد بود.
در این حال، خبرگزاری فارس به نقل از رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین نیز به صراحت به فرضیه یادشده اشاره کرد. مجیدرضا حریری با انتقاد شدید از مصوبه واردات بدون انتقال ارز، این مصوبه را حاصل لابی واردکنندگان متخلف دانست که بدون تخصیص ارز اقدام به واردات کالا کرده اند و کالاهای خود را اکنون در گمرکات ریخته اند و از این کالا به عنوان رسوب کالا در گمرکات یاد می شود.
وی گفت: واردات بدون انتقال ارز با توجه به محدودیت منابع ارزی؛ افزایش تقاضا باعث افزایش نرخ ارز می شود. مجید شاکری کارشناس اقتصادی نیز در یادداشتی تشریحی و با اشاره به سابقه منفی چنین اقدامی در سال 71 و 92، این اقدام را موجب فشار شدید به بازار ارز و خلع سلاح کشور در شرایط تحریمی اعلام کرد.
محمد صادق الحسینی، کارشناس اقتصادی نیز در واکنش به این مصوبه نوشت: وزیر صمت نیامده دو تصمیم غلط را موجب شد: آزاد شدن واردات با ارز اشخاص و آزادی کالاهای گمرک بدون کدرهگیری. این ها سیاست گذاری منابع ارزی را بی معنی کرده، فشار بر نرخ ارز وارد کرده و فساد گسترده‌ای را دامن می زند. فردا بایدن هم انتخاب شود، (با انتظار افت نسبی ارز) اثرات این اشتباه زیر قالی پنهان می‌شود.
با این اوصاف باید منتظر ماند و دید آیا در مصوبه نهایی شورای هماهنگی اقتصادی دولت، شروط لازم برای واردات بدون انتقال ارز (واردات از محل ارز متقاضی) لحاظ شده است و این شروط ضمانت اجرا پیدا خواهند کرد یا خیر؟
