به گزارش بنکر (Banker)، در حال حاضر سه بانک پارسیان، صادرات و تجارت خدمات چک الکترونیک را به مشتریان حقوقی خود ارائه می‌دهند و به زودی، بانک‌های کشاورزی، ملت و آینده به جمع این سه بانک اضافه خواهند شد.
یادگیری نحوه استفاده از سامانه چکاد برای استفاده از چک‌های الکترونیکی اهمیت بالایی دارد. به همین دلیل در این گزارش به بررسی شیوه استفاده از خدمات چک الکترونیکی پرداخته شده است.
چک الکترونیک چه پیش‌نیازهایی دارد؟
صدور چک الکترونیک مستلزم سه ابزار است. اولین ابزار یک حساب جاری با قابلیت استفاده از چک دیجیتال است. همچنین برای این کار، دسترسی به همراه بانک مربوطه و سامانه امضای دیجیتال نماد بانک مرکزی (اپلیکیشن هامون) نیز الزامی است.
متقاضیان باید برای استفاده از چک‌های دیجیتال، ابتد از طریق همراه بانک خود گزینه فعال سازی چک الکترونیک را انتخاب کنند. در مرحله بعد نیز پس از ثبت امضای الکترونیکی مختص به هر شخص در اپلیکیشن هامون، خدمات چک دیجیتال در همراه بانک‌ها برای وی فعال می‌شود.
فرآیند درخواست صدور دسته چک
برای دریافت چک الکترونیک از سامانه چکاد کافیست مراحل زیر را طی کنید:
افتتاح حساب جاری در یکی از بانک‌ها
اقدام به امضای دیجیتال در برنامه هامون
در نهایت می‌توانند از طریق سامانه چکاد نسبت به صدور، تایید، انتقال و دریافت چک الکترونیک اقدام کنند
متقاضیان استفاده از چک الکترونیک در مرحله بعد باید از طریق همراه بانک خود برای صدور دسته چک درخواست دهند. این فرآیند با انتخاب حساب مدنظر مشتری و تعداد برگ دسته چک انجام می‌شود و درخواست متقاضی با استفاده از رمز عبور یکبار مصرفی که از طریق پیامک ارسال می‌شود، به بانک می‌رسد.
بانک نیز پس از انجام فرآیندهای ادارای و کنترلی لازم برای صدور دسته چک‌های الکترونیک، این ابزار را در اختیار متقاضی قرار می‌دهد.
بررسی وضعیت چک‌ها از طریق همراه بانک
متقاضیان در صورت نیاز می‌توانند از طریق همراه بانک خود و گزینه دریافت اطلاعات دسته چک، از وضعیت برگ چک‌های خود آگاه شوند. هر برگ چک به صورت یکی از چهار حالت قابل صدور، مصرف شده، باطل شده و نقد شده نمایش داده می‌شود.
به علاوه چک‌های صادر شده در وجه هر فرد و اطلاعات هر چک نیز در همراه بانک ثبت شده و قابل مشاهده است.
چک الکترونیک چگونه صادر می‌شود؟
هر فرد می‌تواند با استفاده از همراه بانک، برای صدور چک الکترونیک اقدام کند. وی باید به این منظور پس از انتخاب یکی از برگه‌های چک صادر نشده خود، اطلاعاتی از جمله کد ملی گیرنده چک، مبلغ آن، تاریخ سررسید و شرح صدور را وارد کند.
به علاوه چک‌های الکترونیک قابل انتقال به فرد دیگری هم هستند. به طوری که فردی که چک در وجه وی صادر شده است، می‌تواند در همراه بانک خود و در قسمت مشاهده کارتابل و کارسازی چک‌های دریافتی، چک مربوطه را به فرد دیگری منتقل کند. به این منظور باید در این قسمت کد ملی فردی که چک به وی منتقل می‌شود نیز وارد شود.
نقد کردن حضوری و غیرحضوری چک الکترونیک
چک‌های الکترونیکی به دو صورت حضوری و غیرحضوری نقد می‌شوند. افرادی که تمایل دارند وجه چک را به صورت نقدی دریافت کنند باید به صورت حضوری به شعبه بانک مربوطه مراجعه کنند.
از سوی دیگر افرادی که تمایل دارند که مبلغ چک به حساب آنها واریز شود، می‌توانند هم به صورت حضوری و هم به صورت غیرحضوری چک خود را نقد کنند.
چه کسانی می‌توانند از چک الکترونیک استفاده کنند؟
کلیه افرادی که در حال حاضر دسته چک صیاد دارند.
کلیه افرادی که رتبه اعتباری خوبی دارند و چک برگشتی ندارند.
افراد باید در بانک حساب فعال داشته و کد شهاب دارند.
صادرکننده و دریافت کننده چک باید گواهی امضای دیجیتال داشته باشند.
انتقال و تایید چک الکترونیک هم منوط به داشتن امضای دیجیتال می‌باشد.
قوانین چک الکترونیک چگونه است؟
قوانین چک الکترونیک دقیقا بر اساس قانون جدید چک می‌باشد و تغییر زیادی ندارد. در ادامه چند قانون در مورد چک الکترونیکی که در بخشنامه بانک مرکزی به آن اشاره شده است را مشاهده می‌نمایید:
کلیه فرایندهای اجرایی سامانه چک الکترونیکی منطبق بر مفاد قانون اصلاح قانون صدور چک می‌باشد.
مشابه روال جاری در خصوص چک‌های کاغذی، بانک موظف است نسبت به ابطال تمبر مالیاتی برای هر عدد چک الکترونیکی ارائه شده به مشتریان اقدام نماید.
ساختار کارمزد صدور، انتقال و دریافت وجه چک الکترونیکی متعاقباً از سوی بانک مرکزی اعلام می‌گردد.
اعطای همزمان دسته چک کاغذی و الکترونیکی به یک حساب از سوی بانک بلامانع می‌باشد. لیکن اعطای دسته چک جدید منوط به بازگشت تمامی برگه‌های دسـته چـکهـای قبلـی و حـداقل ۸۰ درصد مجموع برگ چک‌های کاغذی و الکترونیکی تعیین وضعیت شده می‌باشد.
شرایط اعطای دسته چک الکترونیکی، منطبق بر مقررات جاری در خصوص تخصیص دسته چک کاغذی می‌باشد.
در فاز اول اجرای طرح صرفاً صدور چک‌های الکترونیکی از نوع ریالی مد نظر می‌باشد.
چه پرداخت‌هایی را می‌توان با چک الکترونیک انجام داد؟
در مواردی که نیاز است به صورت مکرر قسطی را پرداخت نمایید چک الکترونیک کاربرد زیادی برای شما دارد. برای پرداخت اقساط وام، پرداخت شهریه باشگاه و یا دانشگاه، پرداخت کارت اعتباری و… چک الکترونیک کار شما را آسان می‌کند.
یکی از دغدغه‌های خرید اینترنتی نحوه پرداخت اقساط و جلب اعتماد فروشنده جهت خرید اقساطی کالا می‌باشد از این پس شما به راحتی می‌توانید به صورت اینترنتی چک صادر کنید و محصول مورد نظر خود را خریداری نمایید.
مزایای چک الکترونیک چیست؟
عدم محدودیت تعداد برگ چک
عدم امکان تغییر در برگ چک الکترونیکی
صرفه‌جویی در مصرف کاغذ
اطلاع‌رسانی از وضعیت نقل‌وانتقالات چک
حذف مراحل زمان‌گیر مثل جابه‌جایی، دسته‌بندی و حسابداری چک‌ها
کارمزد و هزینه عملیاتی پایین‌تر
مدیریت ریسک بهتر
سرعت بالا فرآیندهای صدور و پرداخت چک
امکان آگاهی از گردش حساب و مدیریت موجودی حساب برای جلوگیری از برگشت خوردن چک به کمک ابزار‌های مدرن همچون تلفن همراه، ای‌تی‌ام‌ها و اینترنت
امکان جایگزینی در تمامی معاملات
مطلع شدن صاحب چک بعد از پرداخت وجه
