به گزارش بنکر (Banker)، مقاومت وزارت اقتصاد در برابر پیشنهاد نرخ سود خریداران اوراق بدهی دولت باعث شده تا حجم فروش این اوراق سیر نزولی را تجربه کند و به‌نظر می‌رسد با عبور نرخ تورم از کانال 30درصد در پایان سال‌جاری و رسیدن آن به نقطه جوش در بهار سال آینده، تقاضا برای خرید این اوراق با نرخ سود فعلی فروکش کند که در این صورت تنها راه پیش روی دولت برای جبران شکاف بین منابع و مصارف سالانه، رفتن به سمت گزینه پولی کردن کسری بودجه، به‌ویژه از کانال تسعیر نرخ ارز، خواهد بود که آتش تورم را تشدید می‌کند. برآورد می‌شود اگر اقتصاد ایران در نیمه نخست سال آینده نرخ تورم بالای 50درصد را در چند‌ماه پیاپی تجربه کند، روند نرخ تورم از تورم سنگین به سمت ابرتورم تقویت خواهد شد.
چالش فروش اوراق بدهی
پیش از این قرار بود که دولت هر هفته به‌طور میانگین 5هزار میلیارد تومان از کسری بودجه 250هزار میلیارد تومانی‌اش را از محل فروش اوراق بدهی و بازار سرمایه تامین کند، اما کارنامه فروش این اوراق در نیمه نخست سال نشان می‌دهد دولت در این دوره فقط 70هزار و 524میلیارد تومان از کسری بودجه‌اش را از طریق بازار پول و سرمایه تامین کرده، درحالی‌که نرخ سود در بازار اولیه حراج اوراق دولتی در هفته هفدهم از 20درصد گذشته، اما در هفته نخست دولت فقط 707میلیارد تومان اوراق بدهی به فروش رسانده که نسبت به هفته آخر شهریور کاهشی 77درصدی را نشان می‌دهد و پایین‌ترین میزان فروش اوراق بدهی دولت در 17هفته حراج بانک مرکزی بوده است.
بانک مرکزی، سه‌شنبه هفته گذشته، اعلام کرد در حراج هفته هفدهم فقط یک بانک و 2نهاد مالی سفارش‌های خود را به ارزش 6.1هزار میلیارد ریال ثبت کردند. سرانجام وزارت امور اقتصادی و دارایی نیز با فروش 5.4هزار میلیارد ریال اوراق اراد52 با نرخ بازده تا سررسید 20درصد موافقت کرد. افزون بر اینکه سرمایه‌گذاران حقیقی و حقوقی در فرایند خارج از حراج و از طریق بورس 700میلیارد ریال اوراق اراد49 با نرخ بازده تا سررسید 21درصد و هزار میلیارد ریال اوراق اراد53 با نرخ بازده تا سررسید 21درصد (در مجموع، به ارزش 1.7هزار میلیارد ریال) را خریداری کردند. در مجموع، سرمایه‌گذاران حقیقی و حقوقی ، 7.1هزار میلیارد ریال اوراق بدهی دولت را در هفته گذشته خریداری کردند. حالا سه‌شنبه این هفته قرار است 73.1هزار میلیارد ریال از اوراق بدهی دولتی روی میز حراج قرار گیرد که نرخ سود اسمی این اوراق در ارتباط با اوراق با سررسید آذر سال 1401معادل 16درصد و برای اوراق شهریور و مهر 1402هم 17درصد برآورد شده که احتمال کاهش استقبال از این اوراق درصورت افزایش نیافتن نرخ سود اوراق بدهی وجود دارد.
گزارش وزارت اقتصاد
همزمان، وزارت اقتصاد در تازه‌ترین گزارش خود اعلام کرده خزانه‌داری کل کشور، حسب وظایف قانونی و تخصصی خود با استناد به نتایج تحلیل جامع روند تحولات متغیرهای اقتصادی و روند سنجه‌های پایداری بدهی‌های دولت در قالب سناریوهای مختلف و متناسب با برآورد جریان ورودی و خروجی منابع عمومی و نیز با درنظر داشتن اولویت سازگاری سیاستی با چارچوب سیاستگذاری پولی، هر هفته اقدام به برگزاری حراج اوراق بدهی و ارزیابی و پذیرش پیشنهادهای خرید می‌کند. این گزارش نشان می‌دهد که تا پایان 25شهریور‌ماه بالغ بر 87هزار و 517میلیارد و 100میلیون تومان تامین مالی از طریق فروش اوراق در بازار پول و سرمایه و انتشار اسناد خزانه اسلامی تامین مالی شده است. همچنین از کل 69هزار و 817میلیارد و 100تومان اوراق بدهی منتشرشده در 16هفته حراج اوراق یادشده، 61درصد در بازار پول و 39درصد در بازار سرمایه با نرخ بهره مؤثر 18.24درصد به فروش رفته است. افزون بر اینکه کل تامین مالی دولت در هفته منتهی به اول مهرماه امسال 4هزار و 706میلیارد و 699میلیون ریال برآورد شده و وزارت اقتصاد می‌گوید 700میلیارد و 696میلیون تومان از محل حراج اوراق بدهی دولت و 4هزار میلیارد تومان هم از محل انتشار اسناد خزانه اسلامی بوده است.
